Impact Coronavirus (COVID-19) op financiering en liquiditeit

15 mrt '20

De ontwikkelingen in Nederland en de rest van de wereld ten aanzien van COVID-19 oftewel het Coronavirus volgen elkaar momenteel snel op. De impact van het Coronavirus op de nationale en internationale economie wordt steeds zichtbaarder. Mensen werken thuis, evenement worden afgelast en iedereen wordt afgeraden naar buiten te gaan. Voor veel ondernemingen, waaronder een groot aantal MKB ondernemingen, is de financiële impact enorm. Denk aan bijvoorbeeld de horeca en de reisbranche.

In dit nieuwsbericht besteden wij aandacht aan enkele relevante overheidsregelingen en -maatregelen die in het kader van de beperking van de impact van het Coronavirus op de financiering en liquiditeitspositie van ondernemingen van belang zijn. Tevens behandelen wij enkele aandachtspunten ten aanzien van de impact van het Coronavirus op bestaande financieringsarrangementen en de bijbehorende documentatie.

Overheidsregelingen

Vanuit de Nederlandse overheid is aangekondigd dat er maatregelen genomen zullen gaan worden om ondernemingen, ongeacht hun omvang, te steunen in deze (financieel) uitdagende periode. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft bij brief van 12 maart 2020 ( https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/03/12/kamerbrief-over-economische-maatregelen-met-betrekking-tot-het-coronavirus) kenbaar gemaakt dat er naar verschillende maatregelen wordt gekeken. In het kader van financiering en liquiditeit zijn met name de verruiming van de Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) en een aantal fiscale maatregelen, waaronder het tijdelijk stopzetten van BTW afdrachten, van belang. De komende dagen/weken zullen deze maatregelen verder vormgegeven moeten worden. Voor de markt is het met name ook van belang dat gekeken wordt naar wie van voornoemde regelingen gebruik kan gaan maken.

Zo heeft de BMKB enkel betrekking op MKB ondernemingen (maximaal 250 werknemers in dienst en een omzet van max EUR 50mio op jaarbasis of een balanstotaal van EUR 43mio). Aangezien ook ondernemingen die niet aan voornoemde criteria voldoen, getroffen worden door de effecten van het Coronavirus zou het goed zijn om de reikwijdte van de BMKB regeling te vergroten, dan wel een soortgelijke regeling te introduceren voor ondernemingen die te groot zijn om als MKB onderneming te kwalificeren.

Als alternatief voor de BMKB regeling zouden ondernemingen kunnen kijken (in samenspraak met hun kredietverstrekkers) of de Garantie Ondernemingsfinanciering (GO-financiering) een oplossing zou kunnen bieden. Informatie over deze mogelijkheden kan gevonden worden op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (https://www.rvo.nl/subsidie-en-financieringswijzer/garantie-ondernemingsfinanciering-go/deelnemen-als-ondernemer).

De verwachting is dat op korte termijn ook vanuit de Europese toezichthouders nadere en concretere maatregelen en richtlijnen zullen volgen. De eerste maatregelen zijn reeds aangekondigd. Zo heeft de European Banking Authority (EBA) kenbaar gemaakt dat de stresstest voor banken (test of instelling aan kapitaalsvereisten voldoet) zal worden uitgesteld tot 2021. Dit biedt Europese banken  de mogelijkheid (en ruimte) zich te focussen op de continuïteit van hun kredietverlening en biedt ruimte om flexibeler met bepaalde risico’s om te gaan. De EBA roept lokale toezichthouders (voor Nederland zal dit De Nederlandsche Bank zijn) zoveel als mogelijk flexibiliteit te betrachten bij de uitoefening van toezicht.

Nederlandse Vereniging van Banken

Ook vanuit de Nederlandse Vereniging van Banken is, in lijn met hetgeen hiervoor genoemd ten aanzien van het beleid van de EBA, kenbaar gemaakt dat zij hun leden adviseren zich flexibel op te stellen. Banken worden opgeroepen om daar waar mogelijk en verantwoord hun klanten te begeleiden en assisteren bij het treffen van adequate maatregelen om deze lastige periode door te komen.

Bestaande financieringsarrangementen

Het Coronavirus heeft waarschijnlijk ook impact op bestaande financieringsarrangementen (en de daarbij behorende documentatie). Zowel kredietverstrekkers als kredietnemers dienen te inventariseren wat de impact van het Coronavirus zal zijn op bijvoorbeeld de terugbetalingscapaciteit en de overeengekomen convenanten. Daarnaast kan het noodzakelijk zijn te kijken naar zekerheidsstructuren en de mogelijkheid om eventueel aanvullende zekerheden te verlangen dan wel te verstrekken.

Vaak worden kredietovereenkomsten opgesteld op basis van de Loan Market Association (LMA) standaarden. Dit zijn standaard overeenkomsten die internationaal worden gebruikt bij financieringstransacties. Kredietovereenkomsten die niet op basis van de LMA standaarden zijn opgesteld, bevatten desalniettemin vaak overeenkomstige voorwaarden.

Kredietovereenkomsten bevatten een aantal bepalingen op basis waarvan de kredietverstrekker ruime bevoegdheden heeft een kredietovereenkomst op te zeggen, de kredietverstrekking te beperken of  terugbetaling van de uitstaande kredietsom kan verlangen. De belangrijkste bepalingen in dit verband zijn:

  • Verschillende convenanten: kredietovereenkomsten bevatten een groot aantal (financiële) convenanten waaraan de kredietnemer dient te voldoen. Denk bijvoorbeeld aan convenanten ten aanzien van cashflow- en rentedekking. Indien niet langer aan deze convenanten wordt voldaan, ontstaat er een situatie waarbij de kredietnemer in verzuim verkeert. Dit verzuim zal moeten worden gerepareerd. Met andere woorden de kredietnemer zal binnen een beperkte periode moeten gaan voldoen aan de overeengekomen convenanten. De huidige economische realiteit maakt het onwaarschijnlijk dat een eventueel verzuim snel kan worden gerepareerd. Het niet tijdig repareren van ene verzuim kan leiden tot opzegging van een kredietovereenkomst en het opeisbaar worden van de uitstaande bedragen onder een dergelijke overeenkomst.
  • Material Adverse Effect: een algemene bepaling die de kredietverstrekker veel ruimte geeft te betogen dat een gebeurtenis een negatief effect kan hebben op bijvoorbeeld de mogelijkheid van de kredietnemer om aan op de kredietnemer rustende verplichtingen uit hoofde van de kredietovereenkomst te voldoen. Deze bepaling beidt de kredietverstrekker de mogelijkheid de kredietovereenkomst te beëindigen en het uitstaande krediet op te eisen. Daarnaast zouden kredietgevers met een beroep op een dergelijke clausule aan hen verstrekte zekerheden kunnen gaan uitwinnen (pand- en hypotheekrechten). Het negatieve effect kan zich in verschillende vormen voordoen en betrekking hebben op de onderneming zelf, bij de onderneming betrokken derden en de markt of economie als geheel.

Voor bij een kredietovereenkomst betrokken partijen is het belangrijk vast te stellen of er sprake is van verzuim van de naleving van bepaalde convenanten (op de kredietnemer rust vaak een verplichting om de kredietverstrekker aangaande een eventueel verzuim te informeren (het niet naleven van deze verplichting leidt eveneens tot een verzuim onder de kredietovereenkomst)) dan wel het bestaan van een material adverse effect. Mocht dat het geval zijn, dan dient gekeken te worden naar wat de gevolgen daarvan zouden moeten zijn (eventueel ook voor andere faciliteiten en financieringsstructuren zoal bijvoorbeeld cashpool arrangementen (dit op basis van cross default bepalingen)).

Wij gaan in dit nieuwsbericht niet in op eventuele zorgplichtaspecten die door kredietverstrekkers in acht genomen dienen te worden indien zij een krediet opzeggen en terugbetaling verlangen.  Let op, ook op grond van de redelijkheid en billijkheid kan het ongeoorloofd zijn voor een kredietverstrekker om een krediet op te zeggen en terugbetaling te verlangen.

Wij zijn van mening dat op dit moment zowel de kredietverstrekker als de kredietnemer gebaat is bij een constructieve dialoog teneinde op basis van maatwerk financieringsarrangement aan te passen aan de huidige economische situatie. Dit kan bijvoorbeeld door het tijdelijk verruimen van convenanten, het tijdelijk uitstellen van aflosverplichtingen (in geval van tekort aan liquiditeit) en het herzien en versterken van zekerheidsstructuren.

Het banking & finance team van Ploum adviseert u graag over de wijze waarop u en uw organisatie gebruik kunnen maken van de diverse ter beschikking staande regelingen. Daarnaast kunnen wij u begeleiden en assisteren bij het in kaart brengen van de gevolgen van het Coronavirus op uw bestaande financieringsarrangementen en de te nemen vervolgstappen. Denk in dat geval aan het aanpassen van uw bestaande kredietfaciliteiten, het aangaan van een overbruggingskrediet of een herfinancieringstrajecten en het voeren van de bijbehorende gesprekken met uw huidige financiers.

Wij zullen u regelmatig op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen die in het kader van financiering en liquiditeit relevant kunnen zijn.

Voor vragen en meer informatie kunt u contact opnemen met Lucas Lustermans

Lucas Lustermans

+31 6 1985 0096

l.lustermans@ploum.nl

 

Deel dit artikel

Met uw inschrijving blijft u op de hoogte van de laatste juridische ontwikkelingen op dit gebied. Vul hieronder uw gegevens in om per e-mail op te hoogte te blijven.

Persoonlijke gegevens

 

Bedrijfsgegevens

Meer informatie over hoe we uw persoons­gegevens gebruiken, kunt u lezen in onze privacyverklaring. U kunt uw voorkeuren altijd wijzigen via de link ‘Profiel wijzigen' of u afmelden via de link ‘Afmelden'. Deze links vindt u onderaan ieder bericht dat u van Ploum ontvangt.

* Verplicht in te vullen velden.

Geïnteresseerd in

Persoonlijke gegevens

 

Bedrijfsgegevens

Meer informatie over hoe we uw persoons­gegevens gebruiken, kunt u lezen in onze privacyverklaring. U kunt uw voorkeuren altijd wijzigen via de link ‘Profiel wijzigen' of u afmelden via de link ‘Afmelden'. Deze links vindt u onderaan ieder bericht dat u van Ploum ontvangt.

* Verplicht in te vullen velden.

Geïnteresseerd in

Account aanmaken

Haal alles uit Ploum.nl. Binnen een minuut geregeld.

Ik heb al een account

Voordelen Mijn Ploum

  • Volgen wat u interessant vindt
  • Krijg aanbevelingen op basis van uw interesses

*Verplicht in te vullen velden.

Ik heb al een account

Voordelen Mijn Ploum

Volgen wat u interessant vindt

Krijg aanbevelingen op basis van uw interesses

{phrase:advantage_3}

{phrase:advantage_4}


Waarom vragen we uw naam?

We vragen u om uw voor- en achternaam zodat wij die kunnen gebruiken als u zich bijvoorbeeld inschrijft op een Ploum Kennisevent.

Wachtwoord

Er wordt automatisch een wachtwoord voor u aangemaakt. Zodra uw account is aangemaakt ontvangt u dit wachtwoord in een welkomstmail. U kunt er direct mee inloggen. Dit wachtwoord kunt u indien gewenst ook zelf aanpassen via de wachtwoord vergeten functie.